Interculturele dodenplaats
Visie & concept
Visie op de multiculturele begraafplaats van de toekomst.
De verwachting is, dat van de tweede generatie allochtonen in Nederland het overgrote deel in Nederland begraven of gecremeerd wil worden. Dit betekent een grote toename van multiculturele uitvaarten.
Een opdeling van verschillende culturele groeperingen in Nederland is moeilijk te geven. Zowel religie als land of streek van herkomst speelt hierbij een belangrijke rol. Ook de vermenging van verschillende culturen en de integratie in de Nederlandse samenleving zorgen ervoor dat het ondoenlijks is alle afzonderlijke culturen te benoemen. Deze een eigen plek geven op een begraafplaats is dus helemaal onmogelijk. Een meer globale indeling naar grotere stromingen lijkt hiervoor ook niet geschikt. Religie en herkomst overlappen soms gedeeltelijk over groeperingen en verschillen binnen bepaalde stromingen kunnen zeer groot zijn. Hierdoor kan het bijvoorbeeld zijn dat twee stromingen van één religie liever niet als één groep benaderd willen worden. In de uitvaartrituelen van de verschillende culturen en de benodigde faciliteiten hiervoor zijn echter wel overeenkomsten te vinden. Hierdoor kan met een redelijk compact programma van eisen toch een begraafplaats worden gevormd die geschikt is voor de uitvaarten van vele verschillende culturen.
Onder de autochtone bevolking van Nederland zien we ook een verandering ten aanzien van het uitvaartwezen. Door ontkerkelijking en individualisering laat men de oude, veelal christelijke gewoonten steeds meer los en geeft een meer persoonlijke invulling aan de uitvaart. Deze individualisering zien we trouwens ook bij veel van de tweede-generatie allochtonen. Er ontstaat behoefte een aan andere en flexibelere vorm van uitvaart.
Voor de begraafplaats van de toekomst willen wij zoveel mogelijk ruimte bieden voor de individuele wensen van overledenen en nabestaanden en voldoende faciliteiten bieden voor afscheids- en herdenkingshandelingen zonder hieraan specifieke religies of culturen te verbinden. De opzet en indeling van de begraafplaats moet eraan bijdragen dat eigen invulling en respect voor elkaar en de doden goed naast elkaar kunnen bestaan. De tendens van individualisering van de uitvaart kan alleen bestaan doordat de uitvaart in toenemende mate bespreekbaar wordt. Hoewel deze ontwikkeling duidelijk al op gang komt, denkt het overgrote deel van de Nederlanders pas bij ziekte of op late leeftijd na over de eigen uitvaart of heeft hier op moment van overlijden nog helemaal niet over gesproken. Begraafplaatsen zijn veelal voorbehouden aan mensen die komen begraven of een overledene herdenken.
Het lijkt ons daarom een goede ontwikkeling als een begraafplaats een meer toegankelijk karakter krijgt en er meer binding is tussen het stadsleven en de begraafplaats. Hierdoor wordt men gestimuleerd eerder over de eigen uitvaart na te denken en kan een begraafplaats een prettigere plek zijn om te bezoeken dan nu wellicht het geval is. Hiermee kan de dood weer meer onderdeel van het leven worden.